Tôi thấy giáo dục hiện nay nặng nề, đặc biệt là chi phí giáo dục phía người dân là phụ huynh học sinh, sinh viên, nội dung học cũng được đánh giá chung là nặng, phải học thêm thì mới đáp ứng được.

Chi phí dành cho giáo dục của một quốc gia gồm 2 phần, là ngân sách nhà nước và học phí từ phía người dân, bao gồm học phí, tiền ăn, đi lại, ... Thực hiện tự chủ giáo dục, xã hội hóa giáo dục thì phải thực hiện quyên góp, đóng góp của người giàu hơn, của mạnh thường quân. Còn ngân sách nhà nước thì cứ quy định theo % GDP, ví dụ cho 2 %, thì mỗi năm cứ đưa tiền cho bộ Giáo dục đào tạo, còn bộ chi cho các hoạt động giáo dục rồi báo cáo Thủ tướng, Quốc hội. Làm sao mà chi phí giáo dục phía người dân phải nhẹ nhàng.

Vấn đề đào tạo Đại học, thì phải hạn chế số sinh viên, tập trung đào tạo kỹ sư, tiến sĩ đầu ngành, chuyên ngành. Hạn chế số lượng để giúp chi phí hỗ trợ của nhà nước trên một sinh viên tăng lên, giảm chi phí phải tự nộp của sinh viên đại học lại. Tự chủ, xã hội hóa để rồi tăng học phí của sinh viên lên quá cao. Như mỗi năm tuyển sinh chỉ tuyển 10 % - 20 % số thí sinh dự thi, còn lại để học cao đẳng nghề, nghề trình độ cao, khoảng 50 %, còn lại cho làm lao động phổ thông, hoặc năm sau thi lại. Tổ chức 3 đại học quốc gia theo 3 vùng Hà Nội, Đà Nẵng, Hồ Chí Minh, các địa phương có Đại học truyền thống lâu đời thì giữ nguyên, Huế thì có y học, Miền Tây thì chuyên nông nghiệp, Đà Lạt trồng rừng, ...

Tổ chức kỳ thi tuyển sinh đại học quốc gia, bỏ thi tốt nghiệp đi, thi tuyển công bằng gắt gao, không có điểm cộng ưu tiên nào hết, kể cả điểm cộng học sinh giỏi quốc gia cũng không. Các em chính sách, khó khăn sẽ được hổ trợ bằng nhiều hình thức khác, còn thi tuyển thì tuyệt đối ngang nhau. Tiết kiệm chi phí, không phải chạy tới chạy lui, không phải đau đầu.

Nghĩa vụ quân sự cũng ảnh hưởng rất lớn đến giáo dục. Học xong rồi đi, đi rồi về học cũng đều khó hết. Học sinh lớp 12 xong, thi tuyển sinh quốc gia, có kết quả, để đó, tất cả nam sinh lên đường nhập ngũ, ở 1,5 đến 2 năm, quân đội tự sắp xếp nhiệm vụ các em tùy theo thể trạng, trình độ, em nào sức khỏe yếu cứ cho ở trong nhà cũng được, cứ đi hết. Xong nghĩa vụ quân sự, các em về nhập học đại học, cao đẳng theo kết quả đã có từ trước. Em nào phù hợp với quân đội, có nguyện vọng thì quân đội tuyển luôn đi. Em nào kết quả thi không tốt, về có thể thi lại kỳ thi tuyển sinh quốc gia, nhưng chỉ tiêu và điểm xét tuyển do trường đại học tự tính toán quyết định, có thể khó hơn so với đậu liền. Quân đội giờ có tiền của nuôi ăn các em cũng được chứ, cần gì trả lương.

Giáo dục nội dung mới, tiến bộ cũng là cần thiết, nhưng đừng dựa vào đó để tăng học phí. Đào tạo các em cơ bản, nội dung hay tốt phù hợp.